Ότι παράγεται θα πιστοποιείται; Μελλοντικές τάσεις και προοπτικές της πιστοποίησης
Π.Α Θεοφανόπουλος
Εντεταλμένος Σύμβουλος EUROCERT
1. Πιστοποίηση: Ιστορική αναδρομή
Στο απώτερο παρελθόν τα προϊόντα προορίζονταν για μικρές αγορές τοπικού κυρίως χαρακτήρα η καθορισμένων αποδεκτών.
Η ‘’πιστοποίηση’’ βασιζόταν κυρίως στην φήμη που αποκτούσε ο παραγωγός λόγω ποιότητας ή ιδιαιτερότητας χαρακτηριστικών των προϊόντων ή στις ‘’υψηλές’’ συστάσεις. Η αλήστου μνήμης ένδειξη ‘’Προμηθευτής της Βασιλικής Αυλής’’, που συνόδευε κάποια προϊόντα, είναι χαρακτηριστική αυτής της λογικής.
2. Η Πιστοποίηση σήμερα
Η Πιστοποίηση ως διαδικασία αξιολόγησης και επιβεβαίωσης των χαρακτηριστικών προϊόντων ή υπηρεσιών, βασίζεται σε ΠρότυπαΠροδιαγραφές, τα οποία περιγράφουν τα χαρακτηριστικά που οφείλουν τα προϊόνταυπηρεσίες να διαθέτουν.
Σήμερα η Πιστοποίηση διενεργείται από Φορείς Πιστοποίησης, οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι από τους παραγωγούς, έτσι ώστε να τυγχάνουν ης εμπιστοσύνης των πελατώνκαταναλωτών.
Είναι ουσιαστικά μια διαμεσολάβηση μεταξύ του παραγωγού και του χρήστη. Οι απαραίτητες προϋποθέσεις που οφείλουν να διαθέτουν οι Φορείς, ώστε η πιστοποίηση να λειτουργεί αξιόπιστα είναι: γνώση, ανεξαρτησία, ακεραιότητα και δεοντολογία.
3. Επισπεύδοντες την Πιστοποίηση
Στην πιστοποίηση ουσιαστικά προσφεύγουν οι παράγοντες, της αγοράς: παραγωγοί και καταναλωτέςπελάτες. Η κάθε πλευρά έχει τις επιδιώξεις προσδοκίες της από την πιστοποίηση.
Οι μεν να αναδείξουν την ποιότητα και την αξιοπιστία των παραγόμενων προϊόντων και οι δε να είναι σίγουροι για αυτά που καταναλώνουν.
Στο πλαίσιο αυτό η Νομοθεσία (Εθνική, Κοινοτική), θεσπίζει ελάχιστες προδιαγραφές, οι οποίες απαιτείται να πιστοποιούνται, ώστε τα προϊόντα να κυκλοφορούν νομίμως.
Άλλοι σημαντικοί παράγοντες που επιδρούν στην απαίτηση για πιστοποίηση είναι τα Media, η Κοινή Γνώμη, οι Ασφαλιστικές εταιρείες κλπ.
4. Ελληνική αγορά Πιστοποίησης
Είναι μικρή και κατακερματισμένη (δυσανάλογα μεγάλος αριθμός Φορέων Πιστοποίησης – ελληνική ‘’υπερβολή’’), αλλά διαθέτει μεγάλη επιδραστικότητα σε συγκεκριμένους παραγωγικούς κλάδους και είναι εν μέρει εξωστρεφής.
Ο ρόλος της αναμένεται να ενισχυθεί με: την διεύρυνση της υποχρεωτικότητας των ελέγχων, αποτελεσματική άσκηση του ελέγχου αγοράς από το Κράτος, με ταυτόχρονη ανάθεση του ελέγχου σε ιδιωτικούς διαπιστευμένους Φορείς Πιστοποίησης, καθώς και η εμπέδωση κουλτούρας ποιότητας στους καταναλωτές.
5. Ανάπτυξη νέων και καινοτόμων προϊόντων Πιστοποίησης
Πέραν των ‘’παραδοσιακών’’ προϊόντων Πιστοποίησης (π.χ. ISO 9001, ISO 14001), οι Φορείς Πιστοποίησης, λαμβάνοντας και αξιολογώντας τις νέες και μεταβαλλόμενες τάσεις της αγοράς, αλλά και τις παραμέτρους ανταγωνισμού και επιδιωκόμενης διαφοροποίησης των επιχειρήσεων μεταξύ τους, σχεδιάζουν νέα προϊόντα που απαντούν στις τάσεις αυτές.
Ενδεικτικά τομείς οι οποίοι προσφέρονται για καινοτόμα προϊόντα Πιστοποίησης είναι:
Ø Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
Ø Τοπικά χαρακτηριστικά προϊόντων
Ø Προσωπικά δεδομένα – Ασφάλεια πληροφοριών και προστασία ιδιωτικότητας.
Ø Smart concept (Τουρισμός, ΟΤΑ κλπ.)
Ø Πιστοποίηση προορισμού (Destination)
Ø Ιατρικός και Θεματικός Τουρισμός
Ø Τουριστικές δραστηριότητες (Ακτές, Yacht, Ski, Μαρίνες, Εστιατόρια κλπ.)
Ø Υπηρεσίες μεταφορών (ΜΜΜ, Taxi, Σχολικά Φορτηγά κλπ.)
6. Πιστοποίηση Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ)
Η πιστοποίησης της ΕΚΕ, πέραν του γεγονότος ότι αποτελεί μα επιλογή υπευθυνότητας της επιχείρησης προς τους μετόχους, τους εργαζόμενους, τους πελάτες και το κοινωνικό σύνολο, υπαγορεύεται πλέον με αυξανόμενη ένταση και από την κοινοτική Νομοθεσία και Πρακτικές.
Η ΕΕ ευρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο μελέτης για την νομοθέτηση κανόνων για την Αειφορία στην εφοδιαστική αλυσίδα (EU Supply Chain Due Diligence Law), ώστε οι επιχειρήσεις να αξιολογούν τους προμηθευτές τους με όρους ΕΚΕ.
Ταυτόχρονα εξελίσσεται και η νομοθεσία της ΕΕ για την Βιώσιμη Χρηματοδότηση, ώστε οι Τράπεζες να αξιολογούν την συνδρομή όρων ΕΚΕ προκειμένου να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, η EUROCERT και το Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (CSR Hellas), εκπόνησαν το Πρότυπο ETHOS, με βάση το οποίο μπορούν να πιστοποιούνται οι επιχειρήσεις, οι οποίες θα πρέπει να αποδείξουν την συμμόρφωσή τους αφ’ ενός με τις αρχές της ΕΚΕ και αφετέρου με τις απαιτήσεις της Κοινοτικής νομοθεσίας.